“Nećemo oklijevati da pozovemo na odgovornost kriminalce, ubice, sigurnosne i vojne zvaničnike koji su mučili sirijski narod“, rekao je Sharaa, poznat i kao Abu Mohammed al-Jolani, u izjavi objavljenoj na aplikaciji Telegram. Dodao je da će nove sirijske vlasti tražiti povratak zvaničnika Assadovog režima koji su pobjegli u inostranstvo.
Međutim, pravni stručnjaci koji prikupljaju dokaze o ratnim zločinima i zločinima protiv čovječnosti u Siriji upozoravaju da je zemlja daleko od pravosudnog sistema sposobnog za provođenje suđenja za ratne zločine, prenosi N1.
Assadov režim bio je daleko najveći počinitelj zločina, držeći više od 135.000 ljudi – uključujući gotovo 4.000 djece – u zatvorima u trenutku svog pada. Ali i drugi akteri, uključujući Sharaainu grupu Hayat Tahrir al-Sham (HTS), odgovorni su za nestanak 2.514 Sirijaca, uključujući 46 djece.
“U euforiji i uzbuđenju trenutka, ne smijemo izgubiti iz vida ove probleme“, rekao je Alan Haji iz Sirijskog centra za pravdu i odgovornost (SJAC), organizacije koja radi na slučajevima ratnih zločina u Hagu.
Pravna i međunarodna opcija
Iznenadni pad državnog terora donio je veliki obim dokaza, uključujući svjedočenja i dokumentaciju. Organizacija CIJA, koja više od decenije prikuplja dokaze o zločinima Assadovog režima i ISIS-a, sakupila je 1,3 miliona stranica dokumenata, a sada očekuje još više materijala.
Za aktiviste prioritet je bio pronalazak tajnih zatvora u kojima su zatvorenici mogli biti zarobljeni. Bijeli šljemovi su ponudili nagradu od 3.000 dolara za informacije koje bi dovele do otkrivanja ovih lokacija.
Iako se razmatraju opcije poput hibridnog suda sličnog onom za Sijera Leone ili istraga Međunarodnog krivičnog suda (ICC), početak toga bi mogao potrajati. U međuvremenu, evropske zemlje koriste univerzalnu jurisdikciju za procesuiranje počinitelja zločina, a mnogi sirijski osumnjičenici mogli bi pokušati iskoristiti mreže krijumčara ljudi kako bi pobjegli u Evropu.
“Ovo je prilika jer su vrata tih tvrđava užasa i smrti sada otvorena“, zaključio je Haji. “Dokazi su tu, žrtve i svjedoci su tu, ali ne zaboravimo da su i počinitelji još uvijek tu“.
(24sata.info)
