Napravljen od čistog zlata, ovaj sićušni artefakt kovan je prije otprilike 2.200 godina za vrijeme vladavine Ptolomeja III, kada je Jerusalem pao pod grčku vlast.
Artefakt je otkriven tokom prosijavanja tla prilikom iskopavanja na parkingu Givati u Nacionalnom parku Davidovog grada. Ovo otkriće je zapravo prvi put da je takav novčić iskopan izvan Egipta, koji je služio kao središte ptolomejske vladavine.
“Pronađeno je samo oko 20 takvih novčića, a ovo je prvi ikada otkriven u kontrolisanim arheološkim iskopavanjima, što ga čini nalazom od izuzetnog naučnog značaja”, rekli su Robert Kool iz IAA i Haim Gitler iz Izraelskog muzeja, stručnjaci za drevni novac.
Novčić sadrži portret supruge i suvladarke grčkog vladara Berenike II, ukrašene dijademom, velom i ogrlicom. Na drugoj strani zlatne drahme nalazi se “rog izobilja”, koji označava prosperitet i plodnost, okružen s dvije zvijezde.
Duž oboda novčića nalazi se grčki natpis “kraljica Berenika“, za koji istraživači vjeruju da ukazuje na njenu izuzetnu moć i utjecaj, rijedak za žene iz kraljevske porodice tog perioda.
Direktor iskopavanja Yiftah Shalev rekao je da otkriće predstavlja direktan izazov prevladavajućem naučnom pogledu na Jerusalem kao siromašni, provincijski grad nakon uništenja Prvog hrama 586. godine prije nove ere.
“Čini se da se Jerusalem počeo oporavljati već tokom perzijskog perioda i ojačao je pod vlašću Ptolomeja“, rekao je Shalev, koji je tvrdio da urbani centar nije bio “pust i izolovan, već grad u procesu obnove, ponovnog uspostavljanja veza s dominantnim političkim, ekonomskim i kulturnim centrima tog perioda”.
Istraživači smatraju da je novčić kovan u Aleksandriji u Egiptu, i vjerovatno je isplaćen kao nagrada egipatskim vojnicima po povratku na jug, nakon borbi protiv Seleukidskog kraljevstva tokom Trećeg sirijskog rata. Jerusalem su kasnije osvojili Seleukidi pod Antiohom III oko 200. godine prije nove ere.
Rivka Langler je naišla na novčić dok je prosijavala zemlju s iskopavanja.
Odjednom sam ugledala nešto sjajno. Podigla sam to i shvatila da je to zlatnik. U početku nisam mogla vjerovati šta vidim, ali u roku od nekoliko sekundi uzbuđeno sam potrčala područjem iskopavanja. Vršim iskopavanja u Davidovom gradu već dvije godine i ovo je prvi put da sam pronašla zlato!, rekla je Langler.
“Rijetki novčić iz Davidovog grada možda je mali nalaz, ali nosi veliki značaj za razumijevanje Jerusalema”, kazao je ministar baštine Amichay Eliyahu.
Novčić će biti izložen javnosti početkom septembra u okviru istraživačke konferencije o gradu Davidu, navodi se u saopštenju IAA.
(24sata.info)