Belič je poslovni partner s većinskim vlasnikom Viaducta Borisom Goljevščkom, a u prošlosti je bio vlasnik sigurnosne kompanije u Republici Srpskoj, za koju se kaže da je igrala važnu ulogu u paraobavještajnoj mreži lidera tog entiteta Milorada Dodika.
On je advokat i stečajni upravitelj koji je za vrijeme vlade Mira Cerara bio na čelu nadzornog odbora Slovenačkog državnog holdinga (SDH), krovnog upravitelja državne imovine.
Kako je kompanija Viaduct dobila posao od 165 miliona
Slovenci pišu kako projekat izgradnje dvije hidroelektrane na rijeci Vrbas od samog početka prati neuobičajen razvoj događaja.
U Republici Srpskoj, koncesija je prvi put dodijeljena 2003. godine srpskoj kompaniji GP Građevinar, koja je imala partnere iz BiH i Italije. Međutim, zapelo je u obezbjeđivanju bankarske garancije. Godinu dana kasnije, vodeću ulogu u projektu preuzela je kompanija Viaduct, u vlasništvu Borisa Goljevščeka i Vladimira Zevnika, dvojice biznismena iz kruga Splošne plovbe, slovenačke brodarske kompanije u njemačkom vlasništvu. U to vrijeme, vladu Republike Srpske predvodio je Dragan Mikerević .
Viaduct je dobio koncesiju iako prije toga praktično nije imao nikakav posao. Godine 2004., kada je iznenada dobio posao od 165 miliona eura u Republici Srpskoj, imao je samo 1,8 miliona eura prihoda. Projekat Vrbas brzo je naišao na nepremostive prepreke. Nije uspio dobiti ključna odobrenja, dozvole i propise od vlasti potrebne za početak gradnje. Projekat su pratili i glasni protesti protiv zaštite okoliša. Viaduct je tako zapao u finansijske poteškoće.
Republika Srpska je 2013. godine dodijelila državnoj kompaniji Elektroprivreda RS koncesiju za novu hidroelektranu, samo nekoliko kilometara od lokacije na kojoj ju je Viaduct trebao izgraditi. Ova odluka bila je ključni razlog zašto se Viaduct odlučio pokrenuti pravni spor. U to vrijeme, vladu u Banjoj Luci predvodila je Željka Cvijanović, a Milorad Dodik je bio predsjednik Republike Srpske.
Šta Belič kaže o svojoj ulozi u slučaju Viadukt
Kompanija Viaduct je sada samo fiktivna. Nema prihoda ni zaposlenih. Uz vlasničke udjele u dvije kompanije iz Republike Srpske, njena jedina imovina je potraživanje prema Bosni i Hercegovini.
Međutim, prema informacijama slovenskog portala, Damjan Belič je posljednjih godina također pomagao kompaniji u njenim nastojanjima da se od BiH isplati dug od desetina miliona eura. Belič je u ime Viaducta prisustvovao nekoliko sastanaka na ovu temu i u Sloveniji i u BiH. U nekim slučajevima je na njih dolazio sam, odnosno bez Goljevščeka.
Zvanično nije moguće saznati koja je bila Beličeva stvarna uloga u ovoj priči. Međutim, Belič nije demantovao informaciju da je sarađivao sa Viaductom ili Goljevščekom.
“U skladu s principima poslovne etike, javno ne otkrivam niti komentarišem poslovne aktivnosti”, odgovorio je Belič na nekoliko pitanja.
Novinare portala Necenzurisano.si je zanimalo da li je on predstavnik ili savjetnik Borisa Goljevščeka, da li ima bilo kakvu ulogu u pritisku na BiH da isplati ovo potraživanje, te da li je i sam na bilo koji način učestvovao u arbitražnom postupku u kojem je Viaduct zastupala advokatska kancelarija Baroš iz Banje Luke.
Vlasnik zaštitarske firme iz Dodikove mreže
Zašto bi informacija da Belič očigledno već dugo sarađuje sa kompanijom Viaduct mogla otvoriti novu pozadinu priče? Zato što Belič ima zanimljivu poslovnu historiju u Republici Srpskoj.
Kada se Dodik 2006. godine vratio u vladu Republike Srpske, Belič je, preko svoje slovenačke kompanije VK Holding, postao vlasnik zaštitarske firme Centurion iz Bijeljine. Tri godine kasnije, ova firma se našla upletena u međunarodnu aferu visokog profila u Bosni i Hercegovini. Tadašnji zamjenik visokog predstavnika međunarodne zajednice u Bosni i Hercegovini Raffi Gregorian oduzeo mu je dozvolu za sticanje novih poslova u Brčko Distriktu.
Razlog je bio kršenje Dejtonskog sporazuma. Prema nalazima stranih obavještajnih službi, kompanija Centurion igrala je važnu ulogu u Dodikovoj paraobavještajnoj mreži, koja je ilegalno prisluškivala i pratila zaposlenike ureda međunarodne zajednice u Bosni i Hercegovini.
Prodao je kompaniju biznismenu koji je ubijen u zasjedi
Centurion je bio posebno blisko povezan sa sigurnosnom kompanijom Alpha Security, koja je bila u velikoj mjeri uključena u Dodikov krug. Također je zapošljavala bivše pripadnike Drinskih vukova, elitne vojne jedinice koja je učestvovala u genocidu u Srebrenici tokom rata.
Uz Beliča, manjinski suvlasnik Centuriona bio je i njegov direktor Niko Sjerić, koji je tokom rata u Bosni i Hercegovini bio visokopozicionirani oficir u Panterskoj gardiji, elitnoj jedinici Vojske Republike Srpske. Danas je potpredsjednik gradskog odbora Dodikove Stranke progresivnih socijaldemokrata (SNSD) u Bijeljini.
Samo šest mjeseci nakon što je izgubio licencu za sticanje novih poslova, Belič je prodao kompaniju Centurion. Kupila ju je kompanija Sector Security po službeno nepoznatoj cijeni. Njen vlasnik bio je pokojni biznismen Slaviša Krunić. Ubijen je u zasjedi u blizini svoje kuće u Banjoj Luci 2019. godine.
(24sata.info)