Na 25. godišnjicu Forbes liste, The Notorious B.I.G, Miles Davis i Jimmy Buffett pridružuju se nebeskoj postavi muzičara koji najviše zarađuju na onom svijetu. Michael Jackson zaradio je 3,5 milijardi dolara nakon smrti.
Elvis Prelsey je 2001, zauzeo prvo mjesto na prvoj Forbes listi najplaćenijih koju čine preminule slavne ličnosti. „Kralj“ se pojavio u svakoj ediciji ove rang-liste tokom proteklih 25 godina. I zaradio je više od 1,2 milijarde dolara u tom periodu. Ipak, jedan drugi član muzičke kraljevske porodice u potpunosti je promijenio pravila igre kada je riječ o posmrtnoj zaradi – Elvisov nekadašnji zet, Michael Jackson.
Prema procjenama Forbesa, Jacksonova zaostavština (pravno lice koje brine o imovini preminulog) zaradila je nevjerovatnih 3,5 milijardi dolara od njegove smrti 2009. godine. I ove godine se nalazi na vrhu liste sa 105 miliona dolara prihoda u proteklih 12 mjeseci.
„Kada je riječ o zaradi zaostavštine“, kaže jedan poznati advokat za Forbes, „postoji Michael Jackson, pa ogroman ponor, pa svi ostali“.
Magija kralja popa
Najveće zarade dolazile su od rasprodaje imovine koju je Jackson stekao tokom života. Pored vlasništva nad sopstvenim autorskim pravima i master snimcima, Jackson je 1985. kupio ATV katalog za 47,5 miliona dolara – što danas iznosi oko 142 miliona. On je sadržao gotovo 4.000 pjesama, uključujući gotovo sve hitove koje su zajedno napisali John Lennon i Paul McCartney. Ta investicija se isplatila 2016, kada je Jacksonova zaostavština prodala svoj udio kompaniji Sony za 750 miliona dolara (oko milijardu današnjih).
U toj prodaji nisu bili uključeni Jacksonovi lični autorski i master snimci. Ali je 2024, njegova zaostavština prodala 50 odsto udjela u tim pravima kompaniji Sony za dodatnih 600 miliona dolara, na veliko nezadovoljstvo Jacksonove majke, Katherine, koja je tvrdila da bi ta prodaja bila protivna željama njenog sina. I pokušala je da je ospori na sudu.
Tokom godina između velikih poslova, Jacksonov brend je nastavio da donosi ogromne prihode u različitim oblastima. Gotovo potpuno neokrnjen optužbama za seksualno zlostavljanje koje su pratile posljednje godine njegovog života, kao i dokumentarcem Finding Neverland iz 2019. godine koji ih je detaljno opisao. Njegov posmrtni koncertni film This Is It iz 2009, prihodovao je 267 miliona dolara na bioskopskim blagajnama.
Cirque du Soleil turneja posvećena MJ-u iz 2012. ostvarila je prihod od 160 miliona dolara. Time je postala najuspješnija koncertna turneja te godine i donijela je više novca nego bilo kojem živom muzičaru. Taj uspjeh doveo je do pokretanja rezidentnog šoua Michael Jackson ONE u Las Vegasu 2013. godine. Kao i brodvejskog mjuzikla MJ: The Musical, koji je premijerno izveden 2022. godine. Obje produkcije zajedno su donijele skoro 300 miliona dolara i inspirisale više međunarodnih izvođenja.
Muzičari dominiraju
Zbog globalne privlačnosti pop muzike i činjenice da poznati muzičari obično dobijaju veći procenat od rezidualnih prihoda nego, recimo, glumci od svojih filmova ili serija, muzičari ponovo dominiraju ovogodišnjom listom. Njih 10 od 13 ukupno je ostvarilo 541 milion dolara prije oporezivanja i naknada. Master snimci i autorska prava i dalje donose milione svake godine ikonama kao što su Prince, John Lennon i Bob Marley.
Nekoliko novih imena našla se na listi ove godine zahvaljujući prodaji prava na te rezidualne prihode trećim stranama željnim zarade. Mnoge od njih su podržali investicioni fondovi. Iako se tržište muzičkih prava ohladilo nakon pandemijskog ludila- kada su procjene dostizale i 20 puta veću vrijednost od godišnjih prihoda, a umjetnici poput Boba Dylana i Brucea Springsteena inkasirali stotine miliona dolara – muzičari kao što je The Notorious B.I.G, Miles Davis i dvojica preminulih članova grupe Pink Floyd također su ostvarili ogromne poslove na otvorenom tržištu tokom protekle godine.
Brendirani proizvodi
Zaostavštine drugih slavnih i dalje primaju honorare od brendiranih proizvoda koje su proslavili. Piće koje nosi ime Arnolda Palmera, naprimjer, godišnje ostvari prodaju od oko 200 miliona dolara. Patike Kobea Bryanta i dalje se prodaju rekordno brzo za Nike. U slučaju Jimmyja Buffetta, brend Margaritaville još nije našao proizvod na koji ne može da stavi svoje ime i proda ga vojsci obožavalaca. Od odjeće i hotela do nekoliko zajednica za penzionere inspirisanih Buffettom.
Rijetke su slavne ličnosti čija privlačnost ne blijedi s godinama nakon smrti. A još rjeđe one čijim pravima nad djelima, imenom, likom i sličnostima i dalje upravlja porodica. To nije slučaj sa bivšim članovima liste kao što su Marilyn Monroe, Albert Einstein i Muhammad Ali.
Ipak, za ovih 13, putevi zagrobnog života i dalje su popločani zlatom.
1. Michael Jackson, 105 miliona dolara
Datum smrti: 25. jun 2009. • Godine: 50 • Uzrok smrti: predoziranje/ubistvo
Kao dio dogovora o prodaji polovine kataloga master snimaka i autorskih prava Kralja popa kompaniji Sony 2024. godine za 600 miliona dolara, Jacksonova zaostavština je uspjela da ispregovara veći procenat od globalnih tantijema na preostala muzička prava. Time je obezbijeđeno da zadrži jedan od najprofitabilnijih muzičkih kataloga u svijetu. Iako muzika i dalje ostaje Jacksonov glavni izvor zarade, MJ: The Musical imao je pet istovremenih produkcija na scenama širom svijeta tokom protekle godine. Njegov šou Michael Jackson ONE premašio je 5.000 izvođenja u hotelu Mandalay Bay u Las Vegasu. Produžen je do 2030. godine. Dugoočekivani biografski film Michael, u kojem glumi Jacksonov nećak Jaafar, trebalo bi da premijerno bude prikazan u aprilu 2026.
2. Dr. Seuss, 85 miliona dolara
Datum smrti: 24. septembar 1991. • Godine: 87 • Uzrok smrti: rak
Omiljeni autor, rođen kao Theodor Seuss Geisel, bio je najprodavaniji pisac knjiga za djecu i mlade u SAD prošle godine. Nadmašio je čak i milijarderku J. K. Rowling, autoricu Harryja Pottera, sa 4,8 miliona prodatih knjiga u 2024., prema podacima kompanije Circana. Klasični Seussovi likovi poput Mačka u šeširu i Grinča i dalje predstavljaju rudnik zlata za licencirane proizvode. Zaostavština je proširila saradnju sa Netflixom, uključujući tri nove serije tokom protekle godine. Sljedeće što dolazi je animirana adaptacija The Cat In The Hat studija Warner Bros. u 2026. I novootkriveni rukopis koji će biti objavljen narednog ljeta povodom 250. godišnjice SAD – Sing the 50 United States.
3-4. Richard Wright i Syd Barrett, po 81 milion dolara
Datum smrti Wrighta: 15. septembar 2008. • Godine: 65 • Uzrok smrti: rak
Datum smrti Barretta: 7. jul 2006. • Godine: 60 • Uzrok smrti: rak
Dvojica pokojnih osnivača grupe Pink Floyd dodala su još nekoliko „zlatnih cigli“ u svoj zid prošle godine. Prema izvorima Forbesa, legendarni bend je godinama nudio svoj katalog i prava na ime i lik, u početku tražeći čak 600 miliona dolara. U oktobru 2024., Sony Music Publishing je otkupio prava za 400 miliona dolara. Ona su ravnomjerno podijeljena između trojice preživjelih članova i zaostavština Wrighta, osnivača i klavijaturiste, i Barretta, originalnog frontmena koji je 1965., smislio ime benda. Obojica imaju autorska prava na više od desetak pjesama benda, što im je donijelo dodatne prihode.
5. The Notorious B.I.G, 80 miliona dolara
Datum smrti: 9. mart 1997. • Godine: 24 • Uzrok smrti: ubistvo
Kao i kod mnogih slavnih koji umru mladi, roba sa likom legende istočne obale poznatog kao The Notorious B.I.G. (pravo ime Christopher Wallace i dalje se odlično prodaje nakon njegovog ubistva u 24. godini. To je povećalo vrijednost njegove zaostavštine pri prodaji 50% udjela u Biggijevom katalogu, autorskim pravima i pravima na ime i lik kompaniji Primary Wave Music u martu. Dogovor je zaključen neposredno prije smrti njegove majke, Volette Wallace. Ona je nadgledala izdavanje dva posthumna albuma i biografskog filma iz 2009.
6. Miles Davis, 21 milion dolara
Datum smrti: 8. septembar 1991. • Godine: 65 • Uzrok smrti: moždani udar
Uoči 100. rođendana džez legende sljedeće godine, kompanija Reservoir Media otkupila je 90% Davisove zaostavštine i planira da dodatno razvije njeno poslovanje. Najavljeni su koncerti povodom jubileja širom SAD, uključujući nastupe u njujorškom Lincoln Centru. U maju je glumac Damson Idris potpisao ugovor da u predstojećem biografskom filmu igra legendarnog trubača.
7. Elvis Presley, 17 miliona dolara
Datum smrti: 16. august 1977. • Godine: 42 • Uzrok smrti: srčani udar
Prošlog ljeta, bizarni slučaj sa krađom identiteta mogao je da dovede do prodaje Elvisovog Gracelanda u Memphisu najboljem ponuđaču. Plan je osujećen na vrijeme i imanje je ostalo u vlasništvu Presleyeve zaostavštine. Njom sada upravlja njegova unuka, glumica Riley Keough. Porodica posjeduje samo 15% kompanije Elvis Presley Enterprises, koja vodi turističke aktivnosti u Gracelandu i okolnim trgovinskim objektima. Vodi i Elvisov licencni program i preostala autorska prava, dok ostatkom upravlja Authentic Brands Group, koji također vodi poslove vezane za imanja Muhammada Alija i Marilyn Monroe.
8. Jimmy Buffett, 14 miliona dolara
Datum smrti: 1. septembar 2023. • Godine: 76 • Uzrok smrti: rak kože
Brend Margaritaville Jimmyja Buffetta proširio se na restorane, odjeću, rizorte i čak kruzer. To je Buffettu donijelo status milijardera poslije smrti 2023. godine. Porodici je ostavio dva povjerenička fonda – jedan za djecu i drugi za suprugu Jane. Ovaj drugi, vrijedan 275 miliona dolara, trenutno je predmet sudskih sporova između Jane Buffett i Richarda Mozentera, suvlasnika imanja. Spore se oko toga koliki godišnji iznos će ona primati iz Buffettovog carstva.
9. Bob Marley, 13 miliona dolara
Datum smrti: 11. maj 1981. • Godine: 36 • Uzrok smrti: rak
U junu je u hotelu Mandalay Bay u Las Vegasu pokrenut šou Bob Marley Hope Road, sa 29 živih nastupa sedmično. On bi u narednim godinama trebalo da donese milione za zaostavštinu, zajedno sa investitorom Primary Wave, koji je 2018., kupio dio Marleyevog izdavačkog kataloga. Iako većinu master snimaka posjeduje Universal Music Group, Marleyeva zaostavština je izgradila unosan biznis licenciranjem njegovog imena, lika i sličnosti za brojne proizvode. Od audio opreme, kafe i parfema, do jastuka, torbi, postera i, naravno, kanabisa.
10. John Lennon, 12 miliona dolara
Datum smrti: 8. decembar 1980. • Godine: 40 • Uzrok smrti: ubistvo
Novi HBO dokumentarac koji bi trebalo da premijerno bude prikazan u novembru fokusira se na Lennonov jedini samostalni koncert nakon odlaska iz Beatlesa – humanitarni nastup u njujorškom Madison Square Gardenu 1972. godine, zajedno sa Yoko Ono. Ako se ponovi obrazac iz drugih dokumentaraca o preminulim muzičarima, film bi mogao da poveća broj strimovanja Lennonove solo muzike. Prava na nju i dalje poseduje Yoko ONo. Iako katalog Beatlesa pripada Sonyju, a njihov šou u Las Vegasu zatvoren je 2024. Svaki od članova „Fantastične četvorke“ i dalje zarađuje gotovo šest miliona dolara godišnje od prava na ime i lik.
11. Prince, 11 miliona dolara
Datum smrti: 21. april 2016. • Godine: 57 • Uzrok smrti: predoziranje
Skoro deceniju nakon smrti, Princeova reputacija umjetnika koji je strogo kontrolisao svoju karijeru i imidž i dalje se osjeća. Posebno u sukobu između zaostavštine i Oscarom nagrađenog dokumentariste Ezre Edelmana. On je pet godina radio na devetosatnom dokumentarcu za Netflix o „Purpurnom“. Možda nikada neće biti objavljen. Pošto Prince nije ostavio testament, članovi porodice i advokati već godinama vode beskrajne pravne bitke oko kontrole nad njegovim bogatstvom od 156 miliona dolara. Uključujući i novu tužbu podnijetu prošlog ljeta.
12. Arnold Palmer, 11 miliona dolara
Datum smrti: 25. septembar 2016. • Godine: 87 • Uzrok smrti: kardiovaskularna bolest
Prodaja Palmerovog prepoznatljivog pića – mješavine ledenog čaja i limunade u saradnji sa AriZona Beverages – blago je pala tokom posljednje dvije godine. Ali, i dalje značajno puni fondaciju Arnie’s Army. Njegova porodica također posjeduje golf klubove Bay Hill Club na Floridi i Latrobe Country Club u Pennsylvaniji, gde je odrastao i naučio da igra golf.
13. Kobe Bryant, 10 miliona dolara
Datum smrti: 26. januar 2020. • Godine: 41 • Uzrok smrti: pad helikoptera
Finansijski direktor kompanije Nike Matt Friend, izjavio je tokom kvartalnog izvieštaja da je prodaja Bryantove sportske obuće gotovo učetvorostručena u protekloj godini. To potvrđuje da popularnost „Crne mambe“ nastavlja da raste godinama nakon njegove prerane smrti. Nike je 2022., potpisao novi dugoročni ugovor sa Bryantovom porodicom o novim linijama obuće i odjeće u okviru njegove podmarke. Uključuje više od 10 novih proizvoda koji će biti lansirani 2025., piše Forbes.
(24sata.info)
