Poreski prihodi ključni su izvor finansiranja javnih usluga poput zdravstva i obrazovanja, ali poreske stope značajno variraju širom Evrope, piše biznis.
Jedan od načina da se uporede fiskalne politike jeste odnos poreskih prihoda i bruto domaćeg proizvoda (BDP).
Prema podacima Eurostata, ukupni poreski prihod u EU iznosio je 40% BDP-a u 2023. godini. Međutim, među državama postoje velike razlike – od 22,7% u Irskoj do čak 45,6% u Francuskoj.
Odmah iza Francuske, najviše poreze bilježe Belgija (44,8%), Danska (44,7%) i Austrija (43,5%). Nordijske zemlje su također pri vrhu: Finska (42,7%), Švedska (42,6%) i Norveška (41,8%).
Iznad evropskog prosjeka su i Luksemburg (41,9%), Italija (41,7%), Grčka (40,7%) i Njemačka (40,3%).
S druge strane, najniže poreske prihode u odnosu na BDP imaju Turska (23,5%), Švajcarska (26,9%), Malta (27,1%), Rumunija (27,3%) i Bugarska (29,9%), prenosi Investitor me. Baltičke zemlje i države centralne Evrope drže umjeren nivo između 32 i 35%.
Među pet najvećih evropskih ekonomija, Velika Britanija ima najniži poreski teret (35,3%), dok je Španija na 37%. Njemačka, Francuska i Italija nalaze se iznad EU prosjeka.
Zašto su porezi niski u Irskoj, Turskoj i Švicarskoj?
Irska – zahvaljujući niskoj stopi poreza na dobit (12,5%), zemlja privlači ogroman strani kapital, što vještački podiže BDP. Kada se koristi mjera GNI (nacionalni dohodak), poreski prihod iznosi 38% – blizu evropskog prosjeka.
Turska – najniži BDP po stanovniku među članicama OECD-a u Evropi, slab kapacitet države da prikuplja poreze i velika siva ekonomija dovode do rekordno niskog odnosa poreza i BDP-a.
Švicarska – jedna od najbogatijih evropskih zemalja sa niskim porezima. To je rezultat politike koja namjerno drži poreze umjerenim i snažne poreske konkurencije između kantona i opština.
Ukupni poreski prihodi u Evropi
U 2023. godini poreski i socijalni prihodi u EU iznosili su oko 6,9 biliona eura.
Najviše je prikupila Njemačka – 1,7 biliona eura. Slijede Francuska (1,3 biliona) i Velika Britanija (1,1 bilion). Italija je ostvarila 887 milijardi, a Španija 555 milijardi eura.
Malta je bila na začelju sa svega 5,6 milijardi eura.
Zašto su porezi ključni?
Prema Evropskoj komisiji, skoro 90% prihoda nacionalnih vlada u EU dolazi od poreza. Kada oni nisu dovoljni, države se zadužuju, povećavajući javni dug.
Balansiranje između rasta ekonomije, poreskog opterećenja i javne potrošnje ostaje izazov koji će biti sve teži u godinama koje dolaze.
(24sata.info)
