Ovogodišji dobitnik Nobelove nagrade za književnost, austrijski književnik Peter Handke, osim po svojim književnim dostignućima, u javnosti je poznat i po kontroverznim stavovima o dešavanjima na ovim prostorima, odnosno po tome što je negirao genocid u Srebrenici i pozvao na odbranu Slobodana Miloševića, bivšeg predsjednika Srbije i Savezne Republike Jugoslavije te haškog optuženika za ratne zločine.
Handke je u medije dospio početkom 1996. godine nakon objavljivanja kontroverznog djela “Jedno zimsko putovanje ka rijekama Dunavu, Savi, Moravi i Drini ili pravda za Srbiju”.
Kako su mediji prenijeli, Handke tvrdi da u tom djelu koristi sofisticiraniji izbor riječi za prikaz događanja nego što se po njemu događalo općenito u medijima.
Britanski “The Guardian” je u aprilu 1999. godine objavio članak “Stand up if you support the Serbs” (“Ustanite ako podržavate Srbe”), u kojem piše o Handkeovim stavovima o dešavanjima u bivšoj Jugoslaviji i ratu u Bosni i Hercegovini.
“Prije tri godine, u putopisnom eseju pod naslovom ‘Pravda za Srbiju’, Handke je lirično i polumistično pisao o životu u Srbiji i Bosni usred brutalne srpske kampanje. Njegov žar nije umanjen nedavno završenom trogodišnjom srpskom opsadom Sarajeva. Tvrdio je da su muslimani sami iscenirali svoje pokolje u Sarajevu i da su za to krivili Srbe. On nije ni vjerovao da su srpski vojnici masakrirali hiljade muslimana u Srebrenici u ljeto 1995. godine”, navodi se u “The Guardianovom” članku objavljenom prije više od 20 godina.
On je u martu 2004. godine zajedno s kanadskim piscem Robertom Dicksonom potpisao apel koji poziva na odbranu Slobodana Miloševića, a iste godine je bivšeg srbijanskog predsjednika posjetio u zatvoru u Haagu.
Godinu kasnije pozvan je kao svjedok Miloševićeve odbrane.
Handke je poziv suda odbio i malo kasnije objavio esej naziva “Die Tablas und Daimiel”, u kojem objašnjava svoje razloge zbog čega Međunarodnom tribunalu za Jugoslaviju, koji je u njegovim očima “pogrešan sud”, neće stajati na raspolaganju za pitanja i odgovore, a opisuje i njegov višesatni razgovor s optuženim Miloševićem, kojega je posjetio u zatvoru.
U martu 2006. Handke se pojavio na pokopu Slobodana Miloševića.
Danas je austrijski književnik proglašen dobitnikom Nobelove nagrade za književnost za 2019. godinu zbog, kako je navedeno u obrazloženju Švedske akademije “jezičke inovativnosti kroz pisanu riječ koja opisuje ljudsku marginalizaciju i unikatnost življenja”.
Podsjetimo, Peter Handke se prvi puta veoma iscrpno stavio u odbranu pred brojnim kritičarima 2006. godine, prenosi Deutsche Welle.
Pisac kojem se predbacuje učešće na sahrani Slobodana Miloševića, podsjeća da su zločini počinjeni od svih učesnika u jugoslavenskim ratovima. Uz to izrazito osuđuje masakr srpskih snaga u Srebrenici, u julu 1995. kao “najgori zločin protiv čovječnosti, koji je počinjen u Evropi nakon II svjetskog rata.
“Srebrenica”, piše Handke “je bila besramna osveta srpskih vojnih snaga”. Svoje oštro osuđivano učesće na sahrani Slobodana Miloševića opravdava time da se na taj način želio suprotstaviti pisanju medija i “osudi Miloševića prije zvanične presude”. Njegov motiv, kako kaže, nije bila lojalnost Miloševiću. Austrijski autor pledira da se povede otvoreni razgovor o ratu i njegovim posljedicama.
(AA)