Ministar spoljnih poslova Srbije Ivica Dačić rekao je danas da djelovanje srpskog naučnika i diplomate Mihaila Pupina predstavlja inspiraciju i za srpsku savremenu diplomatiju, te da je potrebno da Beograd za svoje ciljeve obezbijedi savezništvo što više značajnih velikih sila i EU.

Obraćajući se na manifestaciji povodom 161 godine od rođenja Mihajla Pupina i 100 godina od završetka Pariske mirovne konferencije, Dačić je rekao da strategija Srbije danas treba da bude povezana sa traženjem onih vrijednosti ili elemenata politike velikih sila koji se poklapaju sa srpskim ciljevima.

Govoreći o temi “Diplomatska borba danas, vek nakon Pupinove ere”, Dačić je kao primjer naveo “evropske vrijednosti” u slučaju EU ili odgovarajuća načela međunarodnih odnosa za koja se zalažu SAD, odnosno Rusija ili Kina, i koja su u skladu, ili bar nisu kontradiktorna srpskim ciljevima i interesima, saopšteno je iz Ministarstva spoljnih poslova Srbije.

On je podsjetio da je Pupin, zahvaljujući poznanstvu sa tadašnjim američkim predsjednikom Vudrom Vilsonom, uspio da obezbijedi podršku u SAD savezničkoj Srbiji tokom Prvog svjetskog rata, a na Pariskoj mirovnoj konferenciji za pitanja razgraničenja sa Rumunijom u Banatu, Dalmacije i odnosa sa Italijom, kao i dodjele Bleda Sloveniji, koja je tada bila u zajedničkoj državi.

“SAD su zahvaljujući Pupinu imale ključnu ulogu u Parizu u podršci našim tadašnjim nacionalnim ciljevima. Danas je potrebno raditi istim intenzitetom, kao i u doba Pupina, da se, uz SAD i zemlje EU, obezbedi podrška i savezništvo što više značajnih velikih sila, kao i svih drugih država s ciljem pravednog rešavanja pitanja odnosa Srbije sa Prištinom”, rekao je Dačić.

Dačić je rekao da srpske diplomate i zvaničnici danas sa istom energijom i zalaganjem, kako je to činio Pupin, nastoje da ubijede srpske prijatelje i međunarodnu zajednicu u cjelini da se prizna i poštuje integritet Srbije, da se poštuju njen suverenitet, njene granice, onako kako je to predviđeno najvišim aktima ove zemlje.

Prema njegovim riječima, i danas, Srbija i države regiona mogu lakše očuvati i dodatno produbiti mir, bezbjednost i prosperitet zapadnog Balkana uz podršku velikih sila poput SAD i kao neodvojivi dio šire porodice evropskih naroda.

On je podsjetio da je na kraju Prvog svjetskog rata, kao i danas, srpski narod bio u situaciji da pokušava da obezbijedi međunarodnu podršku, kako bi se priznao njegov položaj, poštovala njegova prava, kako ona Srba na Kosovu tako i u ostalim državama regiona, da se potvrdi njegov status, a u prvom redu garantuje integritet i potvrde granice države u kojoj živi.

Dačić je dodao da je značajno da mala zemlja, koja je bila bliska saveznica velikih sila u Prvom svjetskom ratu, stalno radi na tome da obezbijedi podršku i savezništvo moćnijih država, koje se ipak vode načelom da su “svi jednaki, ali neki su jednakiji od drugih”.

“Potrebno je da se naši interesi i ciljevi usklade sa onim principima i načelima koje zastupaju velike sile, kako je to na primjer u to vrijeme bio slučaj sa proklamovanim pravom na samoopredjeljenje, koje je podržavao predsjednik Vilson”, rekao je Dačić na skupu organizovanom u beogradskoj opštini Vračar.

On je napomenuo da je Pupin bio istaknuti predstavnik tadašnje srpske dijaspore, koji je istovremeno bio i predsjednik NJujorške akademije nauka, jedan od osnivača Nacionalnog komiteta za vazduhoplovstvo SAD, koji je kasnije postao čuvena NASA, ali i osnivač i dugogodišnji predsjednik Srpskog narodnog saveza u Americi.

“Danas, kao i onda, treba raditi na tome da privučemo naše ljude iz dijaspore, da obezbedimo njihovu maksimalnu podršku tako što bismo im na odgovarajući način omogućili da svoje kapacitete, poznanstva, kontakte ili resurse angažuju na liniji onog patriotizma i ljubavi prema starom zavičaju, kako je to činio i veliki Mihailo Pupin”, rekao je Dačić.

On je rekao da je Pupin – čovjek koji je ostavio duboki trag i zadužio svojom djelatnošću i pronalascima, ne samo dva naroda, odnosno građane Srbije /ili tadašnje Države Srba, Hrvata i Slovenaca/ i SAD – nego i čitavo čovječanstvo.

Njegovo djelo “Od pašnjaka do naučenjaka” postalo je obavezna lektira u nekim američkim školama. Univerzitet Kolumbija, čiji je Mihajlo Pupin bio redovni profesor, dodijelio mu je 1924. godine i Pulicerovu nagradu za ovaj autobiografski roman, čime je Pupin postao prvi Srbin laureat ovog prestižnog priznanja.

Pupin je poznat u čitavom svijetu zahvaljujući pronalasku “pupinovih kalema”, čime je poboljšan metod za prenos elektromagnetnih talasa koji se koriste u telefoniji na velikim udaljenostima.

On je postao gotovo jednako poznat i kao elokventan, prepoznatljiv i dosljedan predstavnik Kraljevine Srbije, kasnije Kraljevine Jugoslavije i Srba u SAD.

Pupin je ostao primjer velikog patriote, koji je bez obzira na život u “dalekom svijetu” i na različite naučne i stručne uspjehe koji je tokom decenija postigao, uvijek nosio u srcu duboko sjećanje na svoj zavičaj i veliku ljubav za svoj narod.

Godine 1912. Kraljevina Srbija imenovala je Mihajla Pupina za počasnog konzula u SAD, a on je ovu dužnost obavljao sve do 1920. godine, a sa te pozicije je u velikoj mjeri doprinio uspostavljanju međudržavnih i širih društvenih odnosa između Kraljevine Srbije, a kasnije Kraljevine Jugoslavije i SAD.

(SRNA)