Godine 1953. Kuwait Investment Authority je postao prvi svjetski državni fond, kreiran da upravlja viškom naftnog bogatstva zemlje.
Od tada su pokrenuti brojni fondovi, od kojih 100 najvećih globalno drži aktivu od 13,7 biliona dolara. U pitanju su veliki fondovi novca kojima upravljaju vlade koje su obično bogate resursima, kao što su Saudijska Arabija i Kuvajt. Oni također mogu imati velike devizne rezerve, kao Kina i Singapur.
Grafika koju donosi Visual Capitalist prikazuje najveće svjetske državne fondove, na osnovu podataka Instituta Sovereign Wealth Fund.
10 najboljih državnih fondova bogatstva, prema imovini
Evo najvećih državnih fondova, koji upravljaju preko 9,6 biliona dolara kombinovane imovine:
Norveška ima najveći državni fond zahvaljujući ogromnoj proizvodnji nafte i gasa u Sjevernom moru, koja proizvodi 10% BDP-a zemlje.
U 2024. godini, fond je zaradio rekordnih 222 milijarde dolara profita podstaknut snažnim dobicima u tehnološkom sektoru. Prošle godine, Apple, Microsoft i Nvidia su bili na prvom mjestu u portfoliju fonda.
Sljedeći na redu su dva najveća kineska fonda, koja drže 2,4 triliona dolara imovine. Posebno, ova sredstva igraju ključnu ulogu u finansiranju inicijative “Pojas i put” i drugih strateških projekata i industrija. Kroz ova sredstva, milijarde su uložene u željeznice, zelenu energiju i rudarske projekte širom Afrike.
Značajno je da su kineske investicije širom regiona 2,5 puta veće od zapadnih zemalja zajedno.
Na petom mjestu nalazi se Fond za javna ulaganja Saudijske Arabije sa imovinom od 925 milijardi dolara, prenosi Investitor me. Tokom protekle decenije, fond je stekao udio od 3,5 milijardi dolara u Uberu, zajedno sa investicijama u Nintendo i londonskom aerodrom Hitrou. U 2025. fond planira da uloži milijardu dolara u servis za striming sporta DAZN.
Prvi američki državni fond
Početkom februara, predsjednik Donald Trump potpisao je izvršnu naredbu o osnivanju američkog državnog fonda, iako je izvor njegovih sredstava i dalje nejasan.
Tipično, ova sredstva se finansiraju iz budžetskih viškova, ali se SAD suočavaju sa budžetskim deficitom od 1,8 biliona dolara. I ne samo to, ovo je peta godina zaredom da deficit prelazi bilion dolara. Iako je Trump sugerisao da se fond može koristiti za kupovinu TikToka kako bi mu se omogućilo da nastavi s radom u SAD-u, fond neće biti u potpunosti pokrenut još godinu dana, navodi Visual Capitalist, piše biznis.
(24sata.info)
