Iako često čujemo da je vrijeme podivljalo, a senzacionalistički naslovi posebno pojačavaju taj utisak, zanimalo nas je kada je zapravo zabilježen najjači uragan do sada. Uragani, tajfuni i cikloni najjače su oluje na Zemlji, a one najrazornije karakteriše snaga vjetra veća od 250 kilometara na sat, piše Punkufer.hr.
Uragani se „hrane” toplim tropskim morima sa temperaturom iznad 26 stepeni, zbog čega ih najčešće srećemo u sjevernom Atlantiku i istočnom Pacifiku, odnosno u Sjevernoj i Centralnoj Americi. Bliski rođaci uraganskih tajfuna u zapadnom Pacifiku u jugoistočnoj Aziji, kao i ciklona u Indijskom okeanu.
Veliki uragan 1780.
Jedan od najsmrtonosnijih uragana zabilježen je prilično davno – prije skoro 250 godina, u oktobru 1780. Nemilosrdna oluja bjesnila je istočnim Karipskim morem od 9. do 15. oktobra, odnevši skoro 30.000 života. Uništila je skoro sve što joj se našlo na putu, iza sebe nije ostavila ništa što je čovjek izgradio, a drveće koje nije počupano moglo se na prste izbrojati.
„Veliki uragan” je 9. oktobra stigao do Barbadosa, gdje je čak i kamene zgrade pretvorio u prah, a preživjeli očevici su prepričavali kako je podizao teške topove sa zemlje i nosio ih kroz vazduh kao suho lišće. Na Barbadosu je stradalo blizu četiri i po hiljade ljudi, a uragan se nastavio na sjeveru i sjeverozapadu nesmanjenom snagom. Procijenjuje se da je duhao brzinom od 320 kilometara na sat.
Uništio sve pred sobom
Zatim je opustošio Martinik, gdje je odnio 9.000 života, a na ostrvu Sint Eustatijus ubio je još četiri do pet hiljada ljudi. Usput nije poštedio ni brodove ni mornare britanskih i francuskih snaga koji su patrolirali Karipskim morem zbog američke revolucije.
Nisu pošteđena ni ostrva Sveta Lucija, Dominika i Gvadelup, gdje je izbrojano više od osam hiljada žrtava.
Uragan je prošao kroz Djevičanska ostrva i nastavio da se doživljava u Portoriku, gdje je dobio ime San Kaliksto. Konačno smanjivši snagu, Veliki uragan je stigao do sjevernog Atlantika, gdje je još malo bjesnio na Bermudskim ostrvima i na Njufaundlendu. Za sobom je ostavio ukupno skoro 30.000 poginulih i materijalnu štetu od kojih su nekim ostrvima bile potrebne decenije da se oporave.
U oktobru 1780. Karibe su pogodila dva moćnija uragana, uragan Solan i uragan Savana-la-Mar, čije je divljanje jedna od najgorih katastrofa u historiji Jamajke. Pored toga što je do sada bila najsmrtonosnija zabilježena sezona uragana na Atlantiku, ona je također označila veliku prekretnicu u historiji Kariba. Velikim uraganom okončan je period procvata karipskih ostrva i počeo period velikog ekonomskog, a time i kulturnog pada.
(24sata.info)
